Wykorzystanie AI w Polsce – obecna sytuacja
Sztuczna inteligencja (AI) w Polsce jest obecnie na etapie, który wymaga pilnej refleksji. W 2024 roku jedynie 5,9% polskich firm z co najmniej 10 pracownikami używało technologii AI. To znacznie poniżej średniej unijnej wynoszącej 13,5%. Pomimo, że liczba ta rośnie, tempo wzrostu jest zbyt powolne, by nadrobić zaległości względem reszty Europy. Dynamika wzrostu adopcji AI w Polsce była dwukrotnie niższa niż średnia UE. Ta sytuacja powoduje, że zamiast zmniejszać dystans, coraz bardziej zostajemy w tyle.
Wprowadzenie
Szczególnie dużą różnicę można zauważyć w poszczególnych sektorach gospodarki. Najlepiej wypada sektor informacji i komunikacji, gdzie z AI w Polsce korzysta ponad 30% firm. Mimo to, nawet ten wynik jest poniżej średniej UE, która wynosi prawie 50%. Dużo gorzej sytuacja wygląda w budownictwie, gdzie adopcja AI wynosi zaledwie 2%, podczas gdy średnia unijna jest trzykrotnie wyższa. Również handel detaliczny i energetyka notują niskie wskaźniki wykorzystania AI, odpowiednio na poziomie 5,5% i 8,4%.
Kluczowym problemem pozostają niskie umiejętności cyfrowe społeczeństwa. Mniej niż połowa Polaków posiada podstawowe kompetencje cyfrowe. To najniższy wskaźnik wśród krajów OECD. Co więcej, niemal połowa polskich pracowników obawia się przyznać do korzystania z AI, bojąc się negatywnej oceny ze strony pracodawców. Taka sytuacja tworzy błędne koło, w którym firmy nie inwestują w technologię, bo ich pracownicy nie są na nią gotowi.

Przyczyny niskiego poziomu wdrażania AI
Główną przyczyną słabej adopcji AI są wysokie koszty wdrożeń. Szczególnie dotyczy to małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP), które dominują w polskiej gospodarce. Te firmy często ograniczają się jedynie do podstawowej automatyzacji dokumentów, unikając bardziej zaawansowanych rozwiązań ze względu na brak odpowiednich środków finansowych.
Drugim istotnym czynnikiem jest niewystarczająca infrastruktura IT w Polsce. Jedynie 7% polskich organizacji można określić jako dobrze przygotowane infrastrukturalnie do wdrażania AI. Większość firm przyznaje, że potrzebuje dodatkowych zasobów takich jak jednostki GPU, aby móc efektywnie korzystać z rozwiązań opartych na AI.
Kolejną barierą są niejasne regulacje prawne dotyczące sztucznej inteligencji. Brak jasnych i stabilnych regulacji powoduje, że wiele firm obawia się inwestowania w AI, bojąc się przyszłych konsekwencji prawnych. Dotyczy to szczególnie małych firm, które nie mogą sobie pozwolić na dodatkowe ryzyko związane z niepewnością legislacyjną.
Brakuje również koordynacji na poziomie rządowym. Chociaż istnieją pojedyncze inicjatywy, często są one rozproszone i niespójne. Polska nadal nie wypracowała skutecznej, kompleksowej strategii wdrażania AI, co powoduje, że rozwój tej technologii jest fragmentaryczny i niewystarczający.
Inicjatywy poprawiające sytuację AI w Polsce
Na szczęście pojawiają się inicjatywy, które mają szansę odmienić sytuację na lepsze. Microsoft rozpoczął ambitny projekt edukacyjny, którego celem jest przeszkolenie miliona Polaków w zakresie AI do końca 2025 roku. W ciągu pierwszych sześciu miesięcy udało się zaangażować już 500 tysięcy osób, oferując ponad 200 kursów dostępnych w języku polskim.
Również polski rząd podejmuje działania legislacyjne, aby uregulować obszar AI zgodnie z unijnym AI Act. W tym celu powstaje Komisja ds. Rozwoju i Bezpieczeństwa Sztucznej Inteligencji. Opracowano także dokument „Polityka Rozwoju Sztucznej Inteligencji w Polsce 2025-2030”, którego ambicją jest ulokowanie Polski wśród 10-20 najlepszych krajów świata pod względem AI do końca dekady.
Rząd planuje również znaczące inwestycje w infrastrukturę AI, które mają wynieść około miliarda złotych. Flagowym przedsięwzięciem będzie stworzenie centrum AI „Piast” w Poznaniu oraz kilku dodatkowych centrów obliczeniowych, co powinno zapewnić lepszą dostępność zaawansowanej technologicznie infrastruktury dla polskich firm.
Podsumowanie
Mimo optymistycznych inicjatyw Polska wciąż stoi przed wieloma wyzwaniami związanymi z rozwojem sztucznej inteligencji. Aby nadrobić zaległości wobec reszty Unii Europejskiej, konieczne są spójne działania na wielu poziomach: edukacyjnym, infrastrukturalnym, legislacyjnym i organizacyjnym. Tylko kompleksowe podejście pozwoli w pełni wykorzystać potencjał AI, przynosząc korzyści zarówno przedsiębiorstwom, jak i całemu społeczeństwu.
FAQ
AI to technologia pozwalająca maszynom wykonywać zadania, które normalnie wymagają ludzkiej inteligencji, takie jak uczenie się, rozumienie języka, podejmowanie decyzji czy rozpoznawanie obrazów.
Główne przyczyny to wysokie koszty implementacji, niewystarczająca infrastruktura IT, brak jasnych regulacji prawnych oraz niskie umiejętności cyfrowe społeczeństwa.
Rząd pracuje nad regulacjami zgodnymi z unijnym AI Act, inwestuje w rozwój infrastruktury IT i tworzy programy edukacyjne zwiększające kompetencje cyfrowe Polaków.
Najlepiej radzi sobie sektor informacji i komunikacji, choć nawet tu wskaźniki pozostają poniżej średniej unijnej.
AI raczej wspiera ludzi w pracy, automatyzując rutynowe zadania. Dzięki temu pracownicy mogą skupić się na bardziej kreatywnych i strategicznych aspektach swojej pracy.
Źródła danych
- https://euronewssource.com/europe/ai-adoption-and-utilization-trends-among-european-businesses/
- https://www.trade.gov.pl/en/news/artificial-intelligence-in-the-european-union-leaders-and-outsiders/
- https://digitalpoland.org/inicjatywa/ai-challenge
- https://www.futuremind.com/insights/poland-vs-sweden-vs-finland-whos-winning-the-ai-workplace-revolution/


